Chyba mało kto pamięta, że jeszcze parę miesięcy temu w Szkole Nawigatorów jeden z blogerów sugerował, że Polska powinna zaprosić na granicę polsko-białoruską wojska chińskie. Po inwazji Rosji na Ukrainę entuzjaści Chińskiej Republiki Ludowej odeszli ze Szkoły Nawigatorów wraz z rusofilami, co osobiście przyjąłem z ulgą, bo ich poziom oderwania od rzeczywistości był spory. Powiązania Chin z Rosją są przy okazji toczącej się wojny dobrze widoczne. Są widoczne pomimo oficjalnego dystansowania się Chin od działań Rosji. I pomimo tego, że w obecnej propagandzie Komunistycznej Partii Chin dominuje nastawienie antyzachodnie, a nie prorosyjskie. Trudno już teraz pisać, że zwiększenie obecności Chińskiej Republiki Ludowej w Europie może być dla Polski dobre, "bo w razie czego Chińczycy obronią nas przed Rosją".

W obecnej sytuacji łatwiej będzie pozbyć się złudzeń, że chińscy komuniści jakoś szczególnie nas lubią i dlatego w 2015 roku urządzili wystawę polskiej sztuki. Widać jak na dłoni, że Chińczycy swoich ukraińskich przyjaciół przed Rosją nie obronili. Mało znanym faktem, przypomnianym po wybuchu wojny tylko przez jeden artykuł Reutersa jest to, że przez lata Ukraina była dostawcą technologii wojskowych dla Chin. I to także takich, których nie chciała Chińczykom udostępnić Rosja. Można się domyślać, że Chiny rozwinęły już na tyle swoją technologię militarną, że pomoc Ukrainy w tych sprawach przestała im być potrzebna.  

Zupełnie inna jest sytuacja Rosji, sojusznika nadal potrzebnego Chinom, bo dostarczającego surowców. Dosyć popularna w zachodnich mediach jest narracja, że wojna zmienia relacje Chiny-Rosja na korzyść Chin. Artykuł napisany przez dziennikarzy Financial Times (a więc zdaniem chińskiej propagandy pochodzący z samego centrum zła) przedstawia korzyści jakie Chińska Republika Ludowa czerpie z wojny. Hudson Lockett i Tabby Kinder piszą o tym jak wojna na Ukrainie pomoże umiędzynarodowić chińską walutę renminbi. Piszą, że mimo upadku rubla, chińska waluta utrzymała stabilną pozycję. Stało się tak pomimo względnego spowolnienia wzrostu chińskiej gospodarki. Pojawiły się oceny, że chińska waluta może być jakąś alternatywą w czasach zawirowań na rynku walutowym. Sytuacja może sprzyjać rozwojowi chińskiego systemu międzybankowej wymiany informacji i płatności  CIPS - Cross-Border Interbank Payments System (konkurencji dla SWIFT).  CIPS ma 1280 instytucji członkowskich w porównaniu z 11000 instytucjami zrzeszonymi w SWIFT. Ale rosyjski system międzynarodowej wymiany bankowej zgromadził zaledwie 330 instytucji m.in. na Kubie, w Iranie, Kazachstanie, Armenii. Chińska agencja Xinhua już zasugerowała, że Rosja może będzie zmuszona korzystać z systemu CIPS wobec słabości własnego systemu. Rosja i Chiny dążą do wyeliminowania dolara z wzajemnych rozliczeń. Chiny mogą stać się pośrednikiem w obchodzeniu sankcji nałożonych na Rosję. Mniejsze banki chińskie, słabo związane ze światowym systemem mogą nadal udzielać pożyczek do Rosji.  Już 13 % rezerw walutowych rosyjskiego banku centralnego stanowią rezerwy w renminbi. Tak sytuację przedstawiają Lockett i Kinder. Komentarze pod ich tekstem były jednak bardziej dosadne - oto dwa przykłady: "Koszt wojny Putina zmusi go do sprzedania Rosji Chinom za bezcen" i "Podbój Rosji zajął Chinom 12 dni - bez wystrzelenia pojedynczego pocisku." Oceny te, choć moim zdaniem trochę przesadzone, wpisują się w opinię, że na wojnie zyskują głównie Chiny.

Artykuł w Financial Times pochodzi sprzed kilku dni. We wczorajszym artykule w "Time" Ian Bremmer, specjalista od Azji z uniwersytetu Columbia przedstawił trochę inne stanowisko. Jego zdaniem, Chiny ekonomicznie tracą na wojnie. Wysokie ceny ropy uderzają w Chiny, które są największym importerem na świecie. Są także importerem produktów rolnych i żywnościowych, których cena również znacznie wzrosła. Wojna ma też niekorzystny wpływ na reputację międzynarodową Chin jako sojusznika Rosji. Zmniejszyła też rozbieżności między krajami Zachodu, które do tej pory wykorzystywała chińska polityka.  Bremner podkreśla też znacznie większy wymiar wymiany handlowej Chin ze Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską (odpowiednio 756 i 828 miliardów dolarów w roku 2021, przy zaledwie 147 miliardach w handlu z Rosją). Oraz to, że to raczej Zachód niż Rosja są dla Chin źródłem pozyskiwania nowoczesnych technologii. Sprawia to, że pomimo antyzachodniej retoryki i przyjaźni z Putinem Chiny muszą się liczyć ze zdaniem Zachodu. Według Bremnera sprawia to, że Chinom zależy na szybkim zakończeniu wojny, ale ich wpływ na Putina jest ograniczony.

Rozważania w zachodnich mediach na temat sytuacji Chin mają moim zdaniem tę wadę, że mocarstwa są traktowane jako całkowicie samodzielne podmioty, decydujące w stu procentach o swojej polityce. Czyli taka geopolityka w stylu Bartosiaka, w Szkole Nawigatorów także bardzo popularna. Niedawno w Szkole Nawigatorów bloger Ojciec Dyrektor przedstawił trochę inną wizję rzeczywistości. Jego zdaniem światem rządzą dwie organizacje handlowe, z których każda ma swoich Żydów, swoich Chińczyków itp. Moim zdaniem jest to bliższe prawdy niż wizje specjalistów od geopolityki.  

Istnienie dwubiegunowego, nie mającego nic wspólnego z podziałami państwowymi układu sugerował też znany chiński ekonomista Song Hongbing. Song co prawda w pierwszym tomie "Wojny o pieniądz" opisywał światową finansjerę jako dość jednolite środowisko z Rotszyldami na czele. Jednak już w drugim tomie przedstawiał dwa przeciwstawne obozy - z jednej strony skupieni wokół Rotszyldów zwolennicy złota i ochrony środowiska, związani z walutą euro i raczej z Europą niż ze Stanami Zjednoczonymi, z drugiej strony "pod sztandarem Rockefellera" frakcja ropy i wojny związana z dolarem. W książkach z cyklu  "Wojna o pieniądz" trudno dostrzec rzekome, sugerowane przez niektórych życzliwe nastawienie Chińczyków do Polaków. U Songa Polska występuje głównie jako przedmiot wyzysku przez Zachód. Racje Polski i innych krajów podobnej lub mniejszej wielkości nie są w ogóle przez Songa zauważane. Przykłądem tego jest ocena Songa dotycząca rozwiązania w 1991 roku Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Kraje Europy Środkowo-Wschodniej rezygnujące z udziału w RWPG zostały określone przez Songa jako szczury uciekające z tonącego okrętu. Song opisywał wcześniej dobrodziejstwa jakie dla naszej strefy geograficznej, stanowiła gospodarka oparta na sowieckim rublu. I oczywiście Rosja i Niemcy są w książce Songa opisywane obszernie i z dużą życzliwością. "Wojna o pieniądz" prezentuje narrację niekorzystną dla Polski i dlatego spora popularność tego cyklu w Polsce nie jest zjawiskiem, które powinno nas cieszyć.  Propaganda chińska jest równie szkodliwa jak rosyjska.  

Częścią chińskiej propagandy jest przedstawianie własnego państwa jako osiągającego cele drogą pokojową. W Szkole Nawigatorów co jakiś czas pojawiają się opinie, że Chiny nigdy nie były państwem imperialistycznym czy też, że Chińczycy mają mniej na sumieniu niż na przykład Anglicy czy Amerykanie. Myślę, że robienie rankingu "kto jest bardziej winien" nie ma większego sensu. Ale żeby wykazać imperialistyczny charakter chińskiego państwa nie trzeba cofać się aż do złotych czasów dynastii mandżurskiej i jej podbojów. Chiny od lat pięćdziesiątych do siedemdziesiątych XX wieku były agresywnym państwem militarystycznym. Najbardziej krwawą wojną w której Chiny brały udział (pod przykrywką "armii ochotniczej") była wojna koreańska. Straty chińskie w tej wojnie obliczane są na 183-800 tys. ofiar Zbrodnie ekipy rządzącej w Korei Północnej jak najbardziej obciążają Mao Tse-tunga i Chińczyków. Gdyby nie interwencja chińska, komunistyczna władza w Korei Północnej nie utrzymałaby się, gdyż siły ONZ przed wmieszaniem się Chińczyków kontrolowały niemal całe terytorium Korei. Chińczycy wszczęli też dwa konflikty graniczne ze Związkiem Sowieckim w 1969 roku i w Wietnamem w 1979 r. Niedawno mogliśmy oglądać film, o ile dobrze pamiętam zamieszczony na Twitterze, przedstawiający rosyjskich żołnierzy na Ukrainie polujących na drób w kurniku. To trochę skojarzyło mi się z wojną chińsko-wietnamską. Bodaj największym osiągnięciem armii chińskiej w Wietnamie była kradzież stad bydła i niszczenie mienia. A napaść na Wietnam została nazwana przez chińską propagandę  "wojną w samoobronie przeciwko Wietnamowi". Biedne miliardowe Chiny musiały zastosować "samoobronę" wobec 50-milionowego Wietnamu. Skąd my znamy takie usprawiedliwienia? Wojna chińsko-wietnamska miała szerszy kontekst związany z interwencją Wietnamczyków w Kambodży, przeciwko przywódcy Czerwonych Khmerów Pol Potowi. Ludobójstwo ekipy Pol Pota także jak najbardziej obciąża Chińczyków. Przygotowanie Czerwonych Khmerów do objęcia władzy w Kambodży i ich popieranie było robotą Chin. Także na pograniczu chińsko-indyjskim doszło do wojny w 1962 roku. Choć w tym przypadku wina była po obu stronach - Hindusi próbowali także zagarnąć tereny pogranicza, których przynależność była dyskusyjna. Ale Chińczycy, oczywiście w ramach "samoobrony" przeprowadzili ofensywę zajmując nie tylko terytoria sporne, ale nawet takie, których przynależności do Indii wcześniej nie kwestionowali. Spory graniczne z Wietnamem zakończyły się dopiero w wyniku traktatu podpisanego w 1999 roku. Sytuacja na granicy indyjsko-chińskiej jest dalej napięta i w 2020 roku miała tam miejsce wymiana ognia, w której ginęli żołnierze po obu stronach. 

Kończąc ten wątek o wojnach toczonych przez chińskich komunistów, nie wydaje mi się, aby Chiny chciały zagarnąć teraz jakąś część terytorium Rosji korzystając z kłopotów Putina.  Wielkie tereny Syberii nie są chyba dla Chin jakimś szczególnie kuszącym obszarem. Chiny mają w ostatnim czasie problem z zagospodarowaniem własnych obszarów peryferyjnych, ze względu na problemy z ucieczką ludności do lepiej rozwiniętych prowincji na wybrzeżu. Przyłączanie części Rosji to byłoby zwiększenie skali problemów. Lepiej jest korzystać z bogactw Rosji nie ponosząc nakładów na administrowanie Syberią. Zresztą przy całej okazanej przez rosyjską armię na Ukrainie słabości, trudno przewidzieć jak sprawdziłaby się w walce armia chińska, która nie toczyła wojny już od czterdziestu lat.   

Dyskusje o Chinach dają okazję do wypowiedzi osób "wtajemniczonych" o wielu tysiącach lat cywilizacji chińskiej, o "głębokim państwie", które co jakiś czas zmienia rządzącą dynastię cesarską, o trwających od wieków chińskich tajnych organizacjach, o niezrozumiałej przez cudzoziemców symbolice. Można zadać sobie pytanie, czy ten obraz jest prawdziwy? Być może w rzeczywistości mamy do czynienia z bezwładną biurokratyczną strukturą niezdolną do przeprowadzenia niezbędnych reform, a nie z mędrcami planującymi z wyprzedzeniem na stulecia. Przy okazji wojny na Ukrainie znowu powróciły znane powiedzenia na temat Chin. Że Chińczycy czekają, aż ciała wrogów spłyną rzeką, że my mamy zegarki a Chińczycy czas. Nikt nie zastanawia się jednak nad tym, czy tymi wrogami, których ciała mają spłynąć rzeką nie jesteśmy przypadkiem my. Co do czasu, to też jest sprawa dyskusyjna. Obecna dekada jest dla Chińczyków bardzo ważna. Muszą osiągnąć jak najwięcej, bo wkrótce zaczną się nasilać problemy ze starzeniem się społeczeństwa, opieką społeczną, ubezpieczeniami, brakiem rąk do pracy, zbyt niskim wiekiem emerytalnym, nadmierną liczbą mężczyzn, dużym rozwarstwieniem. Dlatego każda zwłoka w realizacji planów Chińczyków powinna działać na ich niekorzyść. 

https://www.reuters.com/world/china/ukraine-crisis-threatens-chinas-discreet-pipeline-military-technology-2022-03-03/

https://www.ft.com/content/d5346dcd-d23c-4f82-abc9-e29dc53a0fb5

https://time.com/6157160/china-stop-russias-war-in-ukraine/

 

 

---

tagi: ukraina  rosja  chiny  finanse  song hongbing  wojny chin ludowych 

	zw
	15 marca 2022 19:22

73     3252    21 zaloguj sie by polubić